Гуманітарнае супрацоўніцтва
Рэалізаваныя гуманітарныя праекты
Сумесны праект Ротары-клуба і ДУ «РНПЦ РМіЭЧ» па выкананні скрынінгавых мерапрыемстваў па раннім выяўленні раку шыйкі маткі
У 2021 годзе завершаны трохгадовы гуманітарны праект па папярэджанні раку шыйкі маткі ў Рэспубліцы Беларусь. Гэты праект ажыццяўляўся па ініцыятыве трох бакоў:
• Грамадскае аб'яднанне «Ротары Клуб «Новая Ратуша», Ротары Клуб Адда Ладзіджана – Італія
• ДУ "РНПЦ РМ і ЭЧ"
• Грамадскае аб'яднанне "Беларускі саюз жанчын".
Рак шыйкі маткі сустракаецца дастаткова часта, займаючы сярод усіх гінекалагічных анказахворванняў другое месца пасля раку цела маткі.
Каля 11 тысяч жыхарак Гомельскай вобласці, тэрыторый, якія найбольш пацярпелі ў выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС, прайшлі абследаванне на выяўленне раку шыйкі маткі метадам вадкаснай цыталогіі. Гэты метад з'яўляецца самым дакладным і сучасным, упершыню ў Рэспубліцы Беларусь ён быў уведзены ў практыку работы лабараторыі менавіта ў нашым цэнтры.
У рамках рэалізацыі праекта за сродкі Ротары-клуба набыты 4 кальпоскопы, 2 з якіх устаноўлены ў кансультатыўнай паліклініцы ДУ "РНПЦ РМіЭЧ", 1 у раённай Добрушскай бальніцы і 1 у Веткаўскай раённай бальніцы.
Урачы лабараторнай дыягностыкі групы цыталагічных даследаванняў прайшлі навучанне ў Італіі па ацэнцы вынікаў даследавання ПАП-тэсту па класіфікацыі Бетэзда. Нашы спецыялісты ў сваю чаргу навучылі на працоўным месцы 17 лекараў лабараторнай дыягностыкі наступных устаноў:
• Гомельскага абласнога анкалагічнага дыспансера;
• Мінскага абласнога анкалагічнага дыспансера;
• Мазырскай абласной бальніцы;
• лекара лабараторнай дыягностыкі РНПЦ РМіЭЧ.
Урачамі-акушэрамі-гінеколагамі Цэнтра, якія таксама прайшлі навучанне ў Італіі, навучана 4 спецыялісты ўрачоў-раённых бальніц кантраляваных раёнаў правілам забору матэрыялу для ПАП-тэсту.
У рамках выязных брыгад праводзілася акцыя ў Веткаўскім, Добрушскім, Чачэрскім і Хойніцкім раёнах з запрашэннем жанчын для ўдзелу ў скрынінгу па раннім выяўленні прадракавай паталогіі і раку шыйкі маткі, праводзілася кампанія па павышэнні дасведчанасці жанчын Беларусі аб прафілактыцы раку шыйкі маткі.
Пасля выканання праекта быў праведзены параўнальны аналіз эфектыўнасці цыталагічнай дыягностыкі захворванняў шыйкі маткі з выкарыстаннем метаду афарбоўвання прэпаратаў па Раманаўска-Гімзе адносна паўсюдна выкарыстоўванага ў еўрапейскіх краінах афарбоўвання па Папаніколау (ПАП-тэст). Пры паралельным цыталагічныя даследаванні прэпаратаў, афарбаваных па Папаніколау і Раманаўска-Гімзэ, адмоўныя вынікі абодвух тэстаў выяўлены намі ў 10612 пацыентак; паталогія шыйкі маткі з выкарыстаннем ПАП-тэсту выяўлена ў 514 пацыентак, пры ўжыванні метаду Раманоўскага-Гімзэ - у 368 жанчын.
Па выніках работы былі распрацаваны інструкцыі па прэаналітычным этапе даследаванняў ПАП-тэстам для забеспячэння дыягнастычнага працэсу ў раённых паліклініках.
Дзеючыя гуманітарныя праекты
Праект па аказанні псіхасацыяльнага абслугоўвання дзяцей хворых на рак і іх сваякоў у анкалагічным гематалагічным аддзяленні для дзяцей ДУ «РНПЦ РМіЭЧ» сумесна з Фондам зямлі Бадэн-Вюртэмберг г.Штудгарт
У рамках гэтага праекта аплачваецца праца псіхолага з накіраваннем дзіцячай і падлеткавай псіхалогіі ў анкалагічным гематалагічным аддзяленні для дзяцей, праводзяцца курсы павышэння кваліфікацыі, матэрыяльнае абсталяванне, абсталяванне пакоя псіхалагічнай падтрымкі. Арганізуюцца канцэрты, выступленні клоунаў, праводзіцца аздараўленне дзяцей пасля лячэння ў гематалагічным аддзяленні для дзяцей у Германіі, паступаюць гуманітарныя грузы ў выглядзе медыкаментаў. Рэалізацыя праекта дае магчымасць палепшыць якасць жыцця дзяцей з анкагематалагічнымі захворваннямі. Гэты праект рэалізуецца з 2004 года.
Беларуска-Амерыканскі навуковы пратакол па вывучэнні раку шчытападобнай залозы і іншых тыроідных захворванняў у Беларусі пасля Чарнобыльскай аварыі»
Чарнобыльская аварыя 26 красавіка 1986 года прывяла да масавых выкідаў радыеактыўных рэчываў у атмасферу і забруджвання вялікіх тэрыторый. Для ацэнкі рызыкі раку шчытападобнай залозы і іншых захворванняў шчытападобнай залозы, выкліканых аварыяй на Чарнобыльскай АЭС, з 1994 года рэалізуецца шматгадовае эпідэміялагічнае даследаванне кагорты асоб, якія падвергліся ўздзеянню ў дзяцінстве і ў падлеткавым узросце, у супрацоўніцтве з Нацыянальным інстытутам рака (ЗША). Былі рэканструяваны індывідуальныя дозы на шчытападобную залозу для членаў кагорты. Скрынінгавыя абследаванні гэтых асоб прадэманстравалі павышаную рызыку раку шчытападобнай залозы і іншых захворванняў шчытападобнай залозы, звязаных з ёдам-131 (131I), атрыманым у дзіцячым і падлеткавым узросце.
Паколькі, дадзеных аб рызыцы рака шчытападобнай залозы і іншых захворванняў шчытападобнай залозы ў тых, хто падвергся унутрычэраўныму ўздзеянню, менш шырокія, у 2017 годзе Нацыянальны інстытут рака (ЗША) ў супрацоўніцтве з РНПЦ РМіЭЧ, стварыў кагорту асоб, якія падвергліся ўздзеянню унутрычэраўна і ў раннім узросце пасля аварыі на Чарнобыльскай АЭС.
Атрыманыя дадзеныя дазваляюць распрацаваць прафілактычныя мерапрыемствы для ранняй дыягностыкі і лячэнні паталогіі шчытападобнай залозы.
Праект знайшоў свой працяг у вывучэнні ўплыву радыяцыі на малочную залозу. Галоўная мэта - вывучыць сувязь паміж радыяцыйным апрамяньваннем і рызыкай развіцця раку малочнай залозы сярод жанчын, якія падвергліся ўздзеянню чарнобыльскіх ападкаў на перыяд лактацыі. Мэтай прапанаванага даследавання з'яўляецца параўнанне захворвання на рак малочнай залозы сярод жанчын, якія падвергліся ўздзеянню радыяцыі падчас лактацыі, з паказчыкамі захворвання на рак малочнай залозы сярод насельніцтва ў цэлым. Для дасягнення гэтай мэты плануецца адсачыць да 4500 жанчын, якія кармілі грудзьмі дзіця на працягу 3 месяцаў пасля аварыі на Чарнобыльскай АЭС у забруджаных рэгіёнах Украіны і Беларусі.
Разуменне радыяцыйнай рызыкі раку малочнай залозы ў жанчын, апрамененых у перыяд лактацыі, можа паслужыць асновай для медыцынскага назірання ў выпадку іншай ядзернай аварыі і нарматыўных стандартаў у прафесійных умовах.